از گسترش این فاجعه جلوگیری کنید - چرا مصوبات شورای عالی انرژی در حد مصوبات یک کار کودکستانی هم قوی نیست؟
به گزارش سرویس اقتصادی وبپیما به نقل از خبرآنلاین - روزنامه هم میهن نوشت:
کشور ما تولید انرژی کم ندارد، ۲۹۰ میلیارد مترمکعب گاز تقریباً معادل مصرف کل اتحادیه اروپا است. تولید روزانه ۳.۸ میلیون بشکه نفت و میعانات هم معادل مصرف کشوری با ۲۵۰ میلیون جمعیت است، پس این ابر بحران انرژی از کجا اینگونه انباشته شده است؟
پاسخ در مدیریت اشتباه انرژی و طراحی غلط در مسیر نحوه استفاده از انرژی کشور است.
هر ۱۴ دولت، مدیریت تولید را با مدیریت انرژی اشتباه گرفته بودند. هر جا تولید بیشتر از مصرف بود به دلیل جوان بودن میدان های گازی یا نفتی و نصب پالایشگاه های جدید بود، بنابراین فکر کردیم که مدیریت انرژی اعمال کرده و موفقیت داشته ایم، طبیعی بود که تا ابد نمی شد، میدان جدید و پالایشگاه جدید وارد مدار کرد.
در کنار کاهش منابع گازی و نفتی، فرسودگی تجهیزات، با مصرف بیشتر انرژی به دلیل مصرف بیشتر غذا، آب و تکنولوژی های جدید روبه رو می شویم. (جهان در سال ۲۰۴۰ به دو برابر انرژی بیشتر و ۵۰ درصد آب و غذای بیشتر نسبت به امروز نیاز دارد).
اضافه کنید، مصیبت های مدیریتی زیر را:
ساخت ۹۰ پتروشیمی بدون تکمیل زنجیره و با ظرفیت تولید زیر ۷۵ درصد (زمستان ها تعطیل به خاطر نبود گاز) و در کمال تعجب مجوز ساخت ۷۵ پتروشیمی دیگر. سالیانه حدود ۳۵ میلیون تن صادرات پتروشیمی به ارزش ۱۲ میلیارد دلار داریم که به دلیل نداشتن مدیریت یکپارچه انرژی و عدم تکمیل زنجیره پتروشیمی ها (قیمت محصولات پتروشیمی منطقه خلیج فارس حدود ۱۱۰۰ دلار بر تن است و ایران حدود ۳۵۰ دلار بر تن) در نتیجه ایران حدود ۲۴ میلیارد دلار سالیانه ضرر اشتباهات مدیریت یکپارچه انرژی در بخش پتروشیمی ها را می دهد.
ساخت ۴۶ میلیون تن صنعت فولاد، با تولید ۳۱ میلیون تن و مجوز ساخت ده ها میلیون تن کارخانه فولاد دیگر
اجرای ۵۰۰ هزار کیلومتر خط لوله گاز بدون اینکه به برنامه تولید گاز توجه شده باشد و ادامه لوله کشی روستا به روستا در شرکت توسعه مهندسی گاز در دولت چهاردهم
اگر خسارات این چند بند را بشمارید، خواهید فهمید که چرا بیشتر از مصرف اتحادیه اروپا (۲۸۳ میلیارد مترمکعب) گاز تولید می کنیم و ۲۵ درصد در طول سال، ۴۰ درصد در پاییز و زمستان کسری داریم. کسری برق ۳۰ درصد، کسری بنزین ۳۰ درصد، کسری زغال سنگ ۶۵ درصد، کسری گازوئیل ۱۵ درصد
مدیریت توسعه سبد انرژی
در بخش سبد انرژی هم به رغم اینکه اطلس جغرافیایی ایران، یکی از بهشت های سه گانه روی زمین است، اما تاکنون ۷۵ درصد انرژی به گاز و ۲۲ درصد به فراورده های نفتی تعلق داشته است؛ از طرفی بخش انرژی های تجدیدپذیر تاکنون بکر باقی مانده است و الان هم تقریباً در روزمرگی زندگی می کند و هیچ برنامه پویا و منسجمی که بتواند جایگاه انرژی های تجدیدپذیر به عنوان یکی از سهام داران عمده انرژی مشخص باشد وجود ندارد. (یادآوری می کنم که ۳۵ درصد برق جهان از تجدیدپذیرها شکل می گیرد و سهم ایران حدود ۱ درصد است. امسال بالغ بر ۹۰ درصد برق جدید جهان از انرژی پاک است اما در برنامه هفتم حدود ۷۵ درصد برق جدید ایران فسیلی است اما با کدام گاز، مشخص نشده است).
آنچه که در بخش تجدیدپذیرها نیاز داریم ساختارسازی است که متاسفانه به جای آن لابی گری و انحصار را داریم ایجاد می کنیم. قرار نبود دولت ورود کند. قرار نبود دلال بازی صاحب این بخش بشود. قرار نبود شکست خورده های بخش انرژی فسیلی اینجا دوباره با تزریق دلارهای محدود نفتی جان بگیرند. قرار بود اینجا را به سبکی بسازیم که مردم پای کار باشند. اما دلالان دولتی مرگ زودهنگام انرژی های تجدیدپذیر را می خواهند و موفق خواهند شد.
وضعیت زمانی نگران کننده تر می شود که به آینده نگاه کنیم و ببینیم که در سه بازار بزرگ انرژی جهان سهم ایران چقدر است و چرا باید نگران به ویژه برای بازار انرژی های نو بود.
نفت: در سال میلادی ۲۰۲۴ سهم بازار نفت حدود ۲۷۵۰ میلیارد دلار می شود که سهم صادرات آن ۱۲۳۵ میلیارد دلار خواهد بود. سهم تولید ایران در این بازار ۹۸ میلیارد دلار برآورد می شود و سهم صادرات ایران حدود ۳۲ میلیارد دلار است.
گاز: در همین سال سهم بازار گاز حدود ۱۱۲۷ میلیارد دلار است و سهم صادرات حدود ۶۰۰ میلیارد دلار می شود. سهم تولید ایران حدود ۷۰ میلیارد دلار و سهم صادرات حدود ۵ میلیارد دلار می شود. (از طرفی ایران در این بخش برای تامین کسری ها حدود ۲۴ میلیارد دلار نیاز به خرید گاز دارد)
انرژی های نو: حجم بازار شش گانه فناوری انرژی پاک خورشیدی، بادی، وسایل نقلیه الکتریکی (EVs)، باتری ها، دستگاه های الکترولیز و پمپ های حرارتی امسال از مرز ۱۲۱۹ میلیارد دلار عبور می کند. «سهم ایران تقریباً صفر است و ترسناک»
بازار انرژی های نو بالاتر از بازار گاز تا حالا قرار گرفته است.
در سال ۲۰۳۰ یعنی کمی بعد از برنامه هفتم توسعه ایران، سهم بازارهای انرژی جهان توسط سازمان های معتبر بین المللی اینگونه برآورد می گردد.
نفت حدود ۱۷۵۰ میلیارد دلار
گاز حدود ۱۱۰۰ میلیارد دلار
انرژی های نو حدود ۲۰۲۵ میلیارد دلار
بازار انرژی های نو تا سال ۲۰۴۰ از ۴۰۰۰ میلیارد دلار می گذرد.
پرسش بزرگی که مدیران انرژی ایران (نفت، نیرو و صمت) باید پاسخگو باشند این است که چرا از بازار ۱۲۱۹ میلیارد دلاری امسال جهان، ما جای نداریم. قرار است در پایان برنامه هفتم که بازار انرژی های نو جهان به حدود ۲۰۰۰ میلیارد دلار می رسد، سهم ایران چقدر باشد؟
اگر بر حسب سرانه مردم جهان پیش برویم باید به عدد بازار ۲۰۰ میلیارد دلاری برای ایران برسیم. چه کسی در ایران مسئول دیدن این تغییرات بزرگ بازار انرژی جهانی است و چه فکری برای آینده ایران شده است؟
مگر می شود که کشور را بدون مدیریت یکپارچه انرژی جلو برد؟ مگر می شود این اعداد و ارقام را دید و همان مدیریت سنتی ۴۵ ساله را با افکار عده ای که تفکرشان حداقل ۲۰ سال از علم انرژی روز عقب مانده است، جلو برد؟
چرا مصوبات شورای عالی انرژی در حد مصوبات یک کار کودکستانی هم قوی نیست؟ چرا معاونت انرژی ریاست جمهوری تشکیل نشد؟ این همه فرصت سوزی را چه کسانی پاسخگو خواهند بود؟ ما چرا سالیانه ۳۴ میلیارد دلار کسری انرژی داریم؟
پیشنهاد می کنیم که دولت به جای فرار از حل مشکل به خودش بیاید و با اجازه تشکیل معاونت انرژی ریاست جمهوری از گسترش این فاجعه جلوگیری کند. کسری برق ۳۰ درصدی تابستان بسیاری از زنگ ها را به صدا درخواهد آورد.
این خبر توسط سایت خبرآنلاین منتشر شده و وبپیما صرفا آن را به اشتراک گذاشته است.
منبع: خبرآنلاین
