راز پنهان زیر یخ های مریخ - سیاره سرخ هنوز زنده است؟
به گزارش سرویس ورزشی وبپیما به نقل از همشهری - یکتا فراهانی: در دنیای علم، شاید هیچ سؤالی به اندازه این پرسش که "آیا در خارج از زمین هم حیات وجود دارد؟ " هیجان انگیز و جنجالی نباشد. برای سال ها، مریخ به عنوان یکی از اصلی ترین گزینه ها برای یافتن نشانه هایی از حیات، موردتوجه دانشمندان و آژانس های فضایی جهان بوده است. بااین حال، نبود آب مایع در سطح این سیاره سرد و خشک، همیشه یکی از موانع اصلی برای اثبات این نظریه بوده.
زندگی در سیارات دیگر
اما اکنون، داده های تازه ای از مأموریت Mars Express متعلق به آژانس فضایی اروپا (ESA)، نگاه ها را متحول کرده است. این داده ها از کشف بازتاب های راداری در زیر یخ های قطب جنوب مریخ حکایت دارد که بسیار شبیه به بازتاب هایی است که در زمین از دریاچه های زیرزمینی مشاهده می شود. اگر این یافته ها تأیید شوند، ممکن است دریچه ای نو به سوی زندگی در سیارات دیگر گشوده شود.
کشفی بزرگ در دل قطب جنوب مریخ
فضاپیمای Mars Express که از سال ۲۰۰۳ در مدار مریخ در حال چرخش است، به ابزاری به نام MARSIS مجهز است؛ راداری قدرتمند که توانایی بررسی لایه های زیرین سطح مریخ را دارد. طی چند سال اخیر، این رادار بازتاب هایی در عمق حدود ۱.۵ کیلومتری زیر لایه های یخی قطب جنوب ثبت کرده که شدت و ویژگی های آن با آب مایع تطابق دارد.
چگونه ممکن است آب در مریخ مایع باقی بماند؟
دما در زیر یخ های مریخ آن قدر پایین است که انتظار داریم هر آبی یخ زده باشد. اما اینجا نقش نمک های خاص مریخی بسیار حیاتی می شود. ترکیباتی چون پری کلرات ها (Perchlorates) که در خاک مریخ شناسایی شده اند، می توانند نقطه انجماد آب را به شدت کاهش دهند.
در نتیجه، حتی در دماهای بسیار پایین هم آب می تواند در حالت مایع باقی بماند؛ شبیه به آنچه در دریاچه های یخ زده در قطب جنوب زمین می بینیم.
پیامدهای هیجان انگیز این کشف
اگر وجود آب مایع در زیر سطح مریخ تأیید شود، پیامدهای شگفت انگیزی خواهد داشت:
امکان وجود حیات میکروسکوپی: در زمین، در شرایط مشابه دریاچه های زیرزمینی قطبی، میکروب هایی توانسته اند زنده بمانند. اگر شرایط در مریخ هم مشابه باشد، ممکن است در آنجا نیز گونه هایی از حیات ساده حضور داشته باشند.
منبع حیاتی برای سفرهای فضایی: برای ساخت پایگاه های انسانی روی مریخ، آب یک عنصر کلیدی است؛ نه تنها برای آشامیدن بلکه برای تولید اکسیژن و سوخت.
تغییر در نگاه به سیارات به ظاهر مرده: اگر مریخ باوجود ظاهر خشک و مرده اش، در دل خود چنین ویژگی هایی داشته باشد، پس شاید دیگر سیارات هم بیش از آنچه می پنداریم، پویا و زنده باشند.
دیدگاه دانشمندان درباره یافته های راداری
گرچه داده ها بسیار امیدوارکننده اند، اما جامعه علمی هنوز بااحتیاط در حال بررسی آن هاست. یکی از دغدغه ها این است که آیا این بازتاب ها واقعاً از آب مایع هستند یا ممکن است از نوعی ماده دیگر با ویژگی مشابه ایجاد شده باشند.
بااین حال، مدل سازی های ریاضی و شبیه سازی های آزمایشگاهی به طور فزاینده ای از وجود آب پشتیبانی می کنند. در واقع، رفتار بازتاب ها، ویژگی های فیزیکی لایه ها و حتی محل قرارگیری شان همگی با دریاچه های زیرزمینی مشابه در زمین شباهت دارند.
مأموریت های آینده و برنامه های آتی
برای تأیید قطعی وجود آب، نیاز به نمونه برداری مستقیم از زیر سطح مریخ است؛ مأموریتی که چالش برانگیز اما حیاتی خواهد بود. مأموریت هایی مانند ExoMars و پروژه بلندپروازانه Mars Sample Return ناسا و ESA در سال های آینده این هدف را دنبال خواهند کرد.
درعین حال، طراحی ربات هایی که بتوانند زیر یخ ها حفاری کرده و نمونه جمع آوری کنند در حال بررسی است. هدف، نه تنها تأیید وجود آب بلکه جست وجوی آثار زیستی احتمالی در این محیط خاص است.
نقطه عطف مهم در مطالعات سیاره ای
کشف احتمالی آب مایع در دل مریخ، نقطه عطفی در مطالعات سیاره ای و شاید حتی در سرنوشت آینده بشر است. اگر روزی وجود این آب ها تأیید شود، نه تنها چشم انداز کشف حیات فرازمینی رنگ واقعیت به خود خواهد گرفت، بلکه رؤیای سکونت انسان در سیارات دیگر نیز گام مهمی به جلو برخواهد داشت.
مریخ دیگر تنها یک صحرای یخ زده و خاموش نیست؛ در دل خود رازهایی دارد که می توانند سرنوشت آینده فضانوردی بشر را بازنویسی کنند.
این خبر توسط سایت همشهری آنلاین منتشر شده و وبپیما صرفا آن را به اشتراک گذاشته است.
منبع: همشهری آنلاین
